گیاه پالایی خاک آلوده به فلزات سنگین نیکل و سرب توسط گیاه سالیکورنیا ایرانیکا: نقش احتمالی گلوتاتیون-اس- ترانسفراز در گیاهان مقاوم به سرب و نیکل

آنزیم¬های گلوتاتیون-اس- ترانسفراز در درک و پاسخ گیاه به استرس¬های محیطی به خوبی ایفای نقش می¬کنند. در این پژوهش تغییرات بیان ژن gst در گیاه salicornia iranica با استفاده از آزمون real-time pcr در حضور غلظت¬های مختلف فلزات سرب و نیکل مورد بررسی قرار گرفت. افزایش بیان این ژن در غلظت های 100 میلی گرم بر کیلوگرم تیمار سرب و 50 و 500 میلی گرم بر کیلوگرم تیمار نیکل مشاهده گردید. تنها سطح 1000 میلی گرم بر کیلوگرم سرب تغییری را در بیان ژن ایجاد نکرد. میزان سرب و نیکل در اندام هوایی گیاه با افزایش غلظت افزایش نشان داد که نشان دهنده ی توانایی جذب فعال این دو عناصر توسط گیاه بود. بررسی اثر این دو فلز بر پارامترهای رشدی گیاه نشان داد که تنها میزان 500 میلی گرم بر کیلوگرم نیکل، سبب کاهش رشد معنی دار در وزن خشک ریشه و طول ساقه شد و گیاه در سایر غلظت ها به طور کامل در برابر تنش از خود مقاومت نشان داده است. در هر دو تنش با افزایش غلظت آلاینده، میزان پرولین آزاد افزایش و میزان رنگیزه¬های گیاه (کلروفیل a، b و کاروتنوئید) کاهش یافت، هر چند این کاهش به میزانی نبود که سبب بروز علایم نکروز در گیاه گردد. طبق نتایج این پژوهش s. iranica گیاهی بردبار به فلزات سنگین نیکل و سرب بوده و از آن می¬توان برای گیاه پالایی خاک¬های آلوده به سرب و نیکل استفاده کرد. به نظر می¬رسد در این واکنش آنزیم گلوتاتیون- اس- ترانسفراز دخیل در سم زدایی و کاهش اثرات مخرب این فلزات بر گیاه و افزایش تحمل گیاه به فلزات نیکل و سرب نقش داشته باشد.